*นายประทีป ช่วยเกิด นักวิจัย สถาบันวิจัยเพื่อพัฒนาสังคม มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ระหว่างวันที่ 2 – 5 กันยายน พ.ศ. 2568 นายประทีป ช่วยเกิด นักวิจัย สถาบันวิจัยเพื่อพัฒนาสังคม มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้ดำเนินการลงพื้นที่ประสานงานเพื่อจัดอบรมเชิงปฏิบัติการ “การท่องเที่ยวคาร์บอนต่ำ” ภายใต้โครงการ “การพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากท้องถิ่นภายใต้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง” โดยได้รับงบประมาณจากกองทุนส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ปีงบประมาณ 2568 (Fundamental Fund; FF 2568) ณ ศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร ตำบลบ้านไผ่ อำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น โดยได้รับเกียรติจากผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.มณฑิรา ยุติธรรม คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล บรรยายให้ความรู้แก่ตัวแทนชุมชนจากวิสาหกิจชุมชน และองค์การบริหารส่วนท้องถิ่นในอำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น
การท่องเที่ยวคาร์บอนต่ำ (Low-carbon Tourism) เป็นแนวทางการเดินทางท่องเที่ยวและพักผ่อนที่ให้ความสำคัญกับการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก เพื่อบรรเทาผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ แนวคิดการท่องเที่ยวคาร์บอนต่ำไม่ได้มุ่งเพียงการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม แต่ยังส่งเสริมการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่าและการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน
หลักการสำคัญของการท่องเที่ยวคาร์บอนต่ำ คือการเลือกวิธีการเดินทางที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม เช่น การใช้ขนส่งสาธารณะ การปั่นจักรยาน หรือการเดินเท้า การเลือกที่พักที่ใช้พลังงานทดแทนและมีมาตรฐานด้านสิ่งแวดล้อม การร่วมกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ตลอดจนการสนับสนุนอาหารและสินค้าท้องถิ่นเพื่อลดการขนส่งและลดของเสีย
การท่องเที่ยวคาร์บอนต่ำไม่เพียงช่วยลดการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ แต่ยังสร้างคุณค่าร่วมให้แก่ชุมชนท้องถิ่น สร้างประสบการณ์ที่มีความหมายแก่นักท่องเที่ยว และสร้างภาพลักษณ์ที่ดีต่ออุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไทยในฐานะประเทศที่มุ่งสู่เศรษฐกิจสีเขียว
การส่งเสริมการท่องเที่ยวคาร์บอนต่ำจึงเป็นทั้ง “โอกาส” และ “ความรับผิดชอบร่วมกัน” ที่จะทำให้อุตสาหกรรมท่องเที่ยวเติบโตไปพร้อมกับสิ่งแวดล้อมและสังคมอย่างสมดุลและยั่งยืน
