04.03.68 กระแสการท่องเที่ยวย่านเรียนรู้ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรมผ่านย่านเมืองเก่ากำลังมาแรง หลายๆ เมืองในประเทศไทยต่างจัดโซนเมืองเก่าเพื่ออนุรักษ์และยังใช้เป็นแหล่งท่องเที่ยวไปพร้อมกันด้วย การพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวนับเป็นรูปแบบหนึ่งที่จะช่วยสร้างคุณค่าของเมืองและนำไปสู่การอนุรักษ์ได้เป็นอย่างดี
…ย่านเมืองเก่าของอำเภอบ้านไผ่ ในอดีตเคยได้ชื่อว่า “เป็นเยาวราชแห่งอีสาน” หลังจากที่มีทางรถไฟจากกรุงเทพมาถึงบ้านไผ่ ผู้คนก็หลั่งไหลเข้ามาปักหลักถิ่นฐานมากมายโดยเฉพาะ “คนจีน” จะเห็นได้ว่ามีศาลเจ้าจีนใหญ่ๆ มากถึง 4 แห่งในอำเภอแห่งนี้ และร้านค้าผู้คนตรงย่านเมืองเก่าล้วนเป็นคนจีนทั้งนั้น แม้ว่าปัจจุบันจะซบเซาลงไปบ้างตามบริบททางสังคมและเศรษฐกิจของประเทศที่เปลี่ยนไป แต่ยังคงไว้ซึ่งสถาปัตยกรรม และความเป็นชุมชนไว้อยู่มาก เราจะเห็นได้จาก การเปลี่ยนแปลงของผังเมืองก็ถูกกำหนดด้วยประสบการณ์จากการเกิดไฟไหม้ใหญ่ทั้งอำเภอถึง 3 ครั้ง การเรียนรู้เพื่อปรับตัวในเรื่องการสร้างบ้านแปงเมืองของคนที่นี่จึงเป็นเรื่องที่น่าศึกษาเช่นกัน นอกจากนี้ ย่านเมืองเก่าบอกเรื่องราวของคนรุ่นอาม่าอากงที่เข้ามาค้าขาย ที่นั่งเรืออพยพมาจากจีนแผ่นดินใหญ่มาขึ้นที่ท่าน้ำสัมพันธ์วงศ์ กรุงเทพ แล้วเคลื่อนตัวมาสู่ดินแดนอีสานตามเส้นรถไฟจนมาเป็นชุมชนขนาดใหญ่ บ้านไผ่ยังเป็นเมืองที่เชื่อมเศรษฐกิจการค้าระหว่างอีสานตอนกลางกับอีสานล่างตั้งแต่ มหาสารคาม ร้อยเอ็ดยาวไปถึงจังหวัดสกลคร มุกดาหาร นครพนม ในยุคสมัยที่รถไฟยังไปไม่ถึงเมืองขอนแก่น หรือแม้แต่ปัจจุบันยังมีโครงการขยายเส้นทางรถไฟจากบ้านไผ่ไปถึงมุกดาหารเพื่อข้ามไปสะหวันเขต สปป.ลาวด้วย
การท่องเที่ยวเรียนรู้ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรมเมืองบ้านไผ่ผ่านย่านเมืองเก่า นับเป็นเรื่องที่น่ายินดีที่คนรุ่นใหม่ให้ความสนใจ และช่วยกันคิด ปลุกปั้น สร้างสรรค์กิจกรรม จนเกิดเป็นเส้นทางเรียนรู้ประวัติศาสตร์บ้านตนเองที่น่าสนใจ ไม่ว่าจะเป็นย่านการค้า ย่านอาหาร ตลาดสด โรงแรม วัดไทย วัดจีน สถานีรถไฟ การเชื่อมโยงเรื่องราวของเวลาและสถานที่ได้อย่างเหมาะเจาะ โดยเฉพาะผู้คนตั้งแต่รุ่นอาม่าอากงที่ยังมีลมหายใจอยู่ และลูกหลานที่สืบทอดมรดกที่พร้อมจะบอกเล่าเรื่องราวตามเส้นทางย่านเมืองเก่าบ้านไผ่แก่นักท่องเที่ยวด้วยรอยยิ้มตลอดเวลา…
กิจกรรมภายใต้ : โครงการการศึกษาและจัดการวัสดุท้องถิ่นเพื่อพัฒนากลุ่มอาชีพในเขตอำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น
